RYNEK PRACY PRZYSZŁOŚCI: Znamy kompetencje pracownika przyszłości
Globalizacja, rozwój sztucznej inteligencji, automatyzacji i cyfryzacji, powszechny dostęp do Internetu wpływają na obraz współczesnego rynku pracy. Postępowanie tych procesów będzie wymagało szczególnych kompetencji przyszłych pracowników. Już dzisiaj wiemy, jakich kompetencji będą poszukiwali pracodawcy od przyszłych pracowników.
Ostatni artykuł z cyklu Rynek Pracy Przyszłości opisał profil pracownika przyszłości [RPP: profil pracownika przyszłości], ale czy tylko to wszystko ?
Raport opublikowany podczas Światowego Forum Ekonomii „The Future of Jobs” wymienia podstawowe kompetencje, które będą wymagane od pracowników po 2020 roku. Bardzo podobny zbiór kompetencji zaprezentował także The Institute for the Future (IFTF) w swoim raporcie Umiejętności zawodowe przyszłości (Future Work Skills) [1].
Kompetencje przyszłości to:
- Umiejętność rozwiązywania złożonych problemów
jest to umiejętność zawsze stawiana na 1 miejscu. Chodzi tutaj o umiejętność analizowania, rozwiązywania wielu danych i informacji przy jednoczesnym podejmowaniu decyzji czy wdrażaniu rozwiązań. - Krytyczne myślenie
czyli pragmatyczne rozumowanie, trzeźwa analiza, krytyczna ocena sytuacji jest koniecznością ze względu na rozwijający się świat technologii. To sprawia, że osoba z takimi kompetencjami będzie najbardziej poszukiwana. - Kreatywność
ta umiejętność nie powinna być zaskoczeniem, ponieważ kreatywność jest już „wymagana” w praktycznie każdej dziedzinie. W przyszłości osoby myślące niestandardowo nie będą musiały zawężać wyboru profesji do branż z dziedziny mediów czy rozrywki. - Zarządzanie ludźmi
chodzi tutaj o wzrost znaczenia pracy zespołowej, co skutkuje poszukiwaniem liderów, którzy mają dobrze rozwinięte umiejętności komunikacyjne i empatyczne. - Współpraca z innymi
czyli elastyczność, otwartość i kooperacja z innymi współpracownikami. Dodatkowo dochodzi tutaj Inteligencja społeczna, będąca kluczową cechą w pracy zespołowej oraz na stanowiskach związanych z zarządzaniem pracownikami. Jest ona ważna zwłaszcza w pracy interakcyjnej, której sukces zależy od dobrze prowadzonej komunikacji. - Inteligencja emocjonalna
ta cecha jest nową pozycją w rankingach. Mowa tu o poznaniu oraz nazwaniu emocji swoich i innych, co skutkuje szybkim rozwiązywaniem konfliktów czy rozładowanie niepotrzebnego napięcia w zespole. - Umiejętność oceniania i podejmowania decyzji
czyli samodzielność pracownika przyszłości oraz jego szybkość w podejmowaniu decyzji. - Zorientowanie na usługi
czyli pracownik zorientowany na pomoc, nie tylko w swoim zespole czy dla swoich współpracowników, ale także dla klienta. - Umiejętność negocjowania
nie tylko np. kontraktów, ale także umiejętność łączenia różnych poglądów, stanowisk czy także bezkonfliktowe rozwiązywanie problemów. - Elastyczność poznawcza
znajdowanie, poznawanie, wybieranie oraz łączenie najlepszych pomysłów by móc przełożyć to na rozwój firmy.
Dla porównania raport Deloitte dodatkowo wskazuje umiejętności takie jak:
formułowanie myśli w mowie, empatia, zdolność do wnioskowania dedukcyjnego oraz myślenie krytyczne. W pierwszej dziesiątce mieszczą się także predyspozycje związane z aktywnością słuchania oraz elastycznością w kojarzeniu faktów.
Do takich kompetencji, oprócz wiedzy technologicznej, należą krytyczne myślenie, współpraca, efektywna komunikacja i kreatywność, a w szczególności techniki kreatywnego rozwiązywania problemów, które są coraz bardziej złożone.
W tym wszystkim jednak kluczowa będzie elastyczność, otwartość na zmiany i gotowość do ciągłego doskonalenia.
Dziś poszukuje się pracowników, którzy nieustannie odkrywają siebie oraz świetnie radzą sobie z niepewnością i niejasnością.
Pracownicy przyszłości powinni zwrócić także uwagę na aspekty takie jak:
- przyswojenie u siebie kompetencji międzykulturowej – ze względu na pracę w globalizacyjnej rzeczywistości oraz pracę w różnorodnych zespołach; podkształcić się w otwartości i umiejętności akceptacji odmienności
- zdobywanie wiedzy i szybkość uczenia się w praktyce przez podejmowanie nowych, wykraczających poza dotychczasową specjalizację wyzwań
- w czasach masowego przepływu informacji umiejętność zarządzania informacją jest niezwykle pożądana
- organizacja własnej pracy, odpowiedzialność za podjęte działania oraz dostosowywanie metod i form pracy do zmieniających się warunków
Można wysnuć wniosek, że cechy i umiejętności pracownika przyszłości wiążą się z ciągłymi zmianami w dzisiejszym świecie. Niestety w rzeczywistości tylko zaledwie 30% Polaków poszerza swoje umiejętności w zakresie wykonywanej pracy, a 20% uczęszcza na kursy i szkolenia podnoszące kompetencje pracownicze – wynika z raportu „Aktywni + Przyszłość Rynku Pracy” zrealizowanego przez serwis z ogłoszeniami o pracę Gumtree.pl.
Ten zbiór umiejętności umożliwi przyszłym pracownikom na skuteczne i efektywne działanie oraz tworzenie innowacyjnych rozwiązań niezależnie od tego, jak zaawansowane będą technologie w przyszłości. Wymienione kompetencje są jednak w miarę uniwersalne i aktualnie już na współczesnym rynku pracy. Należałoby zatem rozważyć czy już nie zacząć doskonalić powyższych cech, by w przyszłości móc bez większych problemów wcielić się w rolę idealnego pracownika.
[1] Institute for the Future (IFTF) jest niezależną instytucją nonprofit działającą od ponad 40 lat w Palo Alto (Kalifornia). To grupa specjalistów, których głównym celem jest identyfikacja trendów, które wpływają na społeczeństwo i rynek globalny.